książki historyczne
Oferta wydawnictwaPolecamy w sieciKatalog do pobrania

Major Zbroja

Major Zbroja

Balbus T. Instytut Pamięci Narodowej
Rok wydania: 2013
ISBN: 978-83-61631-31-6

Oprawa: twarda
Ilość stron: 228
Wymiary: 165 x 240

Dostępność: Na półce

25.00 zł


Praca przedstawia życie i działalność mjr. Ludwika Marszałka „Zbroi" (1912–1948). Harcerz, zawodowy oficer piechoty i lotnictwa WP, podczas okupacji niemieckiej pełnił m.in. funkcję oficera szkoleniowego i komendanta Obwodu AK Dębica. W latach 1945–1947 był działaczem podziemia niepodległościowego („NIE”, Delegatury Sił Zbrojnych, Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”) na Rzeszowszczyźnie i Dolnym Śląsku. Już od jesieni 1944 r. ścigały go komunistyczne służby bezpieczeństwa. W grudniu 1947 r. został rozpra­cowany agenturalnie i aresztowany we Wrocławiu przez funkcjonariuszy WUBP. Wojskowy Sąd Rejonowy skazał go na karę śmierci. Życiorys „Zbroi" może służyć jako przykład dramatycznych losów pokolenia akowskiego, które w latach 1944–1954 zostało zdziesiątkowa­ne w czasach komunistycznego terroru i represji.

W pracy zastosowano układ chronologiczny. Część I przedstawia korzenie rodzinne Marszałka i środowisko, w którym się wychowywał. Część II ukazuje okres nauki w gimnazjum i służby w WP. W części III zostały odtworzone losy Marszałka podczas okupacji niemieckiej na terenie Obwodu Dębica ZWZ-AK. Część IV prezentuje działalność Marszał­ka w antykomunistycznej konspiracji poakowskiej na Rzeszowszczyźnie i Dolnym Śląsku. W części V starano się zrekonstruować okres uwięzienia i okoliczności stracenia „Zbroi”. W aneksach zamieszczono oceny szkolne Ludwika Marszałka i fragmenty okresowych ra­portów sekcji II Wydziału III WUBP w Rzeszowie, informujących Departament III MBP w Warszawie o postępach w rozpracowywaniu „Zbroi”.

(…)

Niniejsza praca powstała na podstawie archiwaliów różnej proweniencji. Bazę źródłową stanowią przede wszystkim niewykorzystywane szerzej materiały dotyczące „Zbroi”, jego najbliższych współpracowników oraz WiN-u, zgromadzone w 29 archiwach i instytucjach w kraju i za granicą (zob. wykaz źródeł), w tym ściśle tajne do niedawna dokumenty operacyjne, śledcze, ewidencyjne i statystyczne UB, akta prokuratury i sądu wojskowego, materiały więzienne oraz dokumenty podziemia niepodległościowego z zasobów UOP (przejęte po UB-SB). Zo­stały one zweryfikowane na podstawie źródeł alternatywnych, takich jak relacje uczestników tamtych wydarzeń (zebrane od 35 osób; jeśli w przypisach nie zaznaczono inaczej, relacje znajdują się w zbiorach autora), wspomnienia i prasa podziemna. Wykorzystano również źródła przechowywane w zbiorach prywatnych i emigracyjnych. W latach 1995–1999 Wy­dział Ewidencji i Archiwum Delegatury UOP we Wrocławiu systematycznie odmawiał udo­stępnienia wszystkich zachowanych akt operacyjno-śledczych sprawy „Marszałek i inni”.

Fragment Wstępu



Recenzje

Brak recenzji tej pozycji

Wystaw swoją:

Nick
Recenzja

Oferta wydawnictwa Polecamy w sieci Katalog do pobrania