archeo [1139]
armie i żołnierze [3934]
biografie i wspomnienia [9141]
czasopisma odkrywców [836]
czasy starożytne [1346]
deser [2314]
dla dzieci [1050]
fakty, domysły, interpretacje [1873]
fortyfikacje i podziemia [506]
H I S T M A G . o r g [8]
historia narodów [2041]
historia w obrazkach [323]
KARTY UPOMINKOWE [2]
kolekcje [1479]
koszulki MIASTO MENELI - Custom Factory [2]
królowie, władcy, dyktatorzy [1387]
ludzie, czasy, obyczaje [7199]
machiny wojenne [2140]
mity i religie [1822]
odkryj historię [492]
ofiary wojny [2355]
Pan Samochodzik [179]
plansze, pionki, karty [140]
pod Gwiazdą Dawida [1233]
podróże w czasie i przestrzeni [6027]
polityka i ideologia [4359]
Polska po wojnie [2688]
promocja WIELKA LITERA [1]
rycerze i zakonnicy [2020]
sekretna wojna [864]
tajemnice, skarby, przygody [474]
warsztat [919]
wojny, batalie, potyczki [4527]
zamki, dwory, pałace [518]
Ziemia Obiecana [882]

Książka omawia zagadnienie kolaboracji Żydów z władzami niemieckimi w Krakowie w latach 1939–1945 ze szczególnym rozróżnieniem na trzy kategorie współpracy: zinstytucjonalizowanej, indywidualnej i agenturalnej. Autorka analizuje te kwestie w odniesieniu do funkcjonowania takich instytucji jak Judenrat, Żydowska Służba Porządkowa i Jüdische Unterstützungsstelle für das Generalgouvernement oraz tzw. siatki Diamanta. Walorem książki jest przede wszystkim wnikliwa i krytyczna analiza źródeł archiwalnych. Omawiany problem na przestrzeni lat obrósł bowiem wieloma legendami wpisującymi się w retorykę antysemicką. W pracy wielokrotnie padają trudne pytania dotyczące moralności jednostki w dobie Holokaustu. Autorka nie pretenduje jednak do wyjaśnienia wszystkich wątków, zwracając uwagę na potrzebę interdyscyplinarności badań nad zjawiskiem kolaboracji.


Zagadnienie, którym zajmuje się Alicja Jarkowska-Natkaniec, wymaga nie tylko odwagi badawczej, ale też dojrzałości warsztatowej oraz erudycji, głównie ze względu na nie najlepszą jakość podstawy źródłowej, lecz również niebezpieczeństwo utrwalonych klisz ocennych, w tym klisz pamięci i postpamięci, wreszcie polityki, ideologii czy antysemityzmu, które czerpią wyraziście z wykrzyknienia „żydowski kolaborant”. Polski kolaborant jeszcze jakoś tam ujdzie, ale żydowski na pewno nie, bowiem to w istocie „ten obcy”, dodatkowo z łatką „żydokomuny”…

Z recenzji prof. dr. hab. Jacka Chrobaczyńskiego


Praca o kolaboracji Żydów z niemieckimi władzami w okupowanym Krakowie mogła powstać dopiero po odtajnieniu i opracowaniu przez krakowski oddział IPN spuścizny po komunistycznych służbach specjalnych. Podstawą ustaleń Alicji Jarkowskiej-Natkaniec są bowiem materiały śledcze i procesowe dotyczące kolaboracji polskich i żydowskich mieszkańców Krakowa oraz dochodzenia w sprawie niemieckich policjantów i urzędników w czasie okupacji działających w mieście. Tego typu materiały są bardzo trudne do analizy historycznej, szczególnie w sytuacji dużego dystansu czasowego, gdy żaden z przesłuchiwanych nie może swoich zeznań odwołać bądź uzupełnić. Pułapki czekające na badacza są zatem liczne. Jak z tego wybrnąć i czy autorka podołała temu zdaniu? Moim zdaniem tak, gdyż wybrała jedyną prawidłową metodę badawczą: brać za pewnik tylko te informacje, które znajdują potwierdzenie w kilku, całkowicie odrębnych źródłach. A że wynik będzie wówczas mniej imponujący, mniej będzie przestępców i ich dowiedzionych zbrodni – cóż, taka dola uczciwego historyka.

Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Żbikowskiego

Klienci, którzy oglądali tą książkę oglądali także: